Asya (Büyük) Hun Devleti (M.Ö. IV. Yüzyıl – M.S. 216)

0
256

Hiungnular (Hunlar) hakkındaki ilk bilgilere Çin kaynakları‘nda rastlanmaktadır.

Orta Asya’da kurulan ilk Türk Devleti‘dir. (Bilinen İlk Teşkilatlı Türk Devleti)

Orta Asya’daki Türk Boyları’nı ilk kez bir bayrak altında toplamıştır.

Devlet, Boylar Birliği Federasyonu anlayışına göre örgütlenmiştir. (Federatif Yapı)

Merkezi Ötüken olan devletin kurucusu Tuman‘dır. (Teoman)

Teoman özellikle Çin üzerine akınlar yapmış, Çin İmparatoru Qin Shi Huang bu akınlara karşı ünlü Çin Seddi’ni yaptırmıştır. (Çin Seddi 1987’de UNESCO Dünya Mirasları Listesi’ne eklenmiştir.)

Bu dönemde Türk-Çin rekabeti‘nin en öenmli ekseni ”İpek Yolu” ticareti olmuştur.

Büyük Hun Devleti’nde en parlak dönem Mete Han Dönemi‘nde yaşanmıştır.

Dikkat: Oğuz Kağan Destanı’nda ”Oğuz Han” la özdeşleştirilen Hun Hükümdarı Mete Han’dır.

Mete Han Dönemi‘nde teşkilatlanmaya çok önem verilmiştir. Nitekim bu dönemde;

İlk Devlet Teşkilatı oluşturulmuştur.

İlk kez Türk Siyasi Birliği sağlanmıştır. (Boylar Birliği Federasyonu)

İlk kez ”İkili Yönetim” sistemi ile ”Kurultay” (Danışma Meclisi) oluşturulmuştur.

İlk Düzenli Ordu Teşkilatı kurulmuştur.

Ordu’da ”Onlu Sistem’‘ oluşturulmuş, ayrıca Mete ”Islıklı Ok” u bulmuştur.

Unutmayalım; Türk Tarihi’nde ”Vatan” kavramı’ndan ilk bahseden hükümdar Mete Han‘dır.

Mete Han, Çin’e birçok sefer düzenlemişse de Çin toplumu içerisinde asimile olmamak için Çin’e yerleşmemiş, sadece Çin’i vergiye bağlamıştır. (Ekonomik Amaçlı)

Mete Han’ın ölümü’nden sonra, özellikle Ki-ok döneminden itibaren Çin Politikası’nında etkisiyle develet parçalanmaz sürecine girmiş ve haklın önemli bir bölümü batı’ya göç etmiştir. Bu gelişme beraberinde Kavimler Göçü‘ne yol açmıştır.

 Dikkat: Mete Han’ın tahta çıkış tarihi olan M.Ö. 209 yıl’ı ”Kara Kuvvetleri Komutanlığı’nın Kuruluş Tarihi” olarak kabul edilmektedir.