Hipertansiyon kan basıncının (tansiyonun) normal değerlerinden yüksek olması demektir. Kalp bir pompa gibi kanı atardamarlara gönderir. Daha sonra gevşer. Kalp kasıldığında kanı gönderdiği andaki basınç büyük tansiyonu, gevşediği sıradaki basınç ise küçük tansiyonu gösterir. Kan basıncı ( tansiyon ) yaş, cinsiyet, ırk, genetik özellikler, fiziksel aktivite, dinlenme gibi faktörlerden etkilenir. Bu nedenle tansiyonun günün farklı zamanlarında üç defa ölçülüp ortalaması alınmalıdır. Normal kan basıncı 120/80 mm hg ( civa ) basınçtır ( halk arasında 12/8 denir ). Tansiyon bu değerin üzerindeyse kişi hipertansiyon hastası adayıdır. 140/90 mm hg üzeri ise hipertansiyon hastası olarak kabul edilir. Bu durum kalp hastaları için temel riski oluşturur. Nedeni belli olan hipertansiyona sekonder (ikincil), nedeni belli olmayana ise esansiyel hipertansiyon denir. Sekonder olan; Böbrekte olan bir rahatsızlık, hormonal bozukluk oluşturan rahatsızlıklar ve beyinde oluşan tümör ya da hasar sonucu, aort darlığı sonucu ortaya çıkabilir. Esansiyel olanınsa; Görülme sıklığı çok daha fazladır. Nedeni bilinmemekle birlikte şişmanlık, kolesterol yüksekliği, sıgara ve alkol kullanımı, ırk, cinsiyet, yaş, şeker hastalığı, psikolojk nedenler, fazla miktarda tuz alımı gibi şeyler ortaya çıkışını kolaylaştırmaktadır.
Belirtiler:
Genelde belirti vermeyen ve gizli seyreden hipertansiyon tehlikeli bir hastalıktır. Ama yine de hastaların bazı şikayetleri vardır ve göz ardı edilmemesi gerekir. Baş ağrısı, burun kanaması, kulak çınlaması, ayaklarda şişlik, çarpıntı, baş dönmesi, bulanık görme gibi belirtiler olabilir. Yine de sinsi seyreden bir hastalık olduğu için kendini sağlıklı hisseden kişilerin de tansiyonunu ölçtürmesinde fayda vardır.
Tedavi:
Beta bloker grubu ilaçlar, ACE inhibitörleri, kalsiyum kanal blokerleri, diüretikler gibi ilaçların bir veya birkaçı kombine edilerek kullanılmaktadır. Bunun yanında egzersiz, kilo verme, diyet, sıgarayı bırakma, alkolu kesme veya miktarını azaltma, tuzdan kaçınma, yağsız yeme, sebze ve meyve yeme alışkanlığını artırma gibi konulara dikkat edilmesi tansiyonu dengelemekte yardımcı olmaktadır.