Egzama (Dermatit)

0
387

Egzama, diğer adıyla dermatit, sıklıkla cildin birçok maddeyle temas etmesi sonucu duyarlı hale gelmesiyle ya da çeşitli genetik ve çevresel faktörlerin etkisiyle ortaya çıkan iltihaplı ve alerjik bir deri hastalığıdır. Egzamada şişkin, pütürlü, kırmızı renkte, kaşıntılı ve kabuklanmış döküntüler görülür. Vücudun birçok bölgesinde ya da sınırlı bir yerde görülebilir. Bazı egzama vakalarında sulu yaralar görülebilir. Kaşınma fazla olduğunda mikrop kapabilir. Bu durum tedavi edilmezse ciltte soyulma, kalınlaşma olup, cildin rengi koyu bir hal alabilir. Birçok faktöre bağlı olarak ortaya çıkabilen egzamanın, birçok tipi ve belirtileri vardır. Nedenlerinden en çok karşılaşılanı, alerjidir. Bu şekilde görülen egzamaya; Atopik Dermatit denir. Bebeklik, çocukluk ve erişkin dönemi atopik dermatiti olmak üzere üçe ayrılır. Astım ve saman nezlesi olan hastalarda sık görülür. Duygusal, psikolojik problerde bu hastalığın ortaya çıkma riskini artırır. Genelde çocukluk döneminde başlar ve ileri yaşlarda da devam eder. Alerjen maddelere maruz kalmadıkça erişkinlerde pek sorun yaratmaz. Eğer bu maddelerle doğrudan temas edilirse, Temas Dermatiti meydana gelir. Atopik dermatitten daha sık görülür. Zehirli sarmaşık, parfüm, bazı antibiyotik içeren kremler, kozmetik ürünleri, sabun gibi birçok temizlik maddeleri temas dermatitine neden olurlar. Ayrıca sürekli kaşınan kişilerde, kaşımayla egzama meydana gelebilir. Sıklıkla ellerde ve ayaklarda görülür. Bu şekilde ortaya çıkan egzama tipine, Nörodermatit denir. Bunların dışında genetik nedenlere bağlıolarak, yağlı ciltlerde ve saçlarda egzama görülebilir. Bazı egzama vakalarında cildin altında sıvı birikmesi söz konusudur. Kötü sağlık koşulları, stres, makyaj malzemeleri de dermatite yol açan nedenler arasında  yer alır.

Belirtiler:
Yukarıda nedenlerini saydığımız dermatit tiplerinin her birinin kendine özgü belirtileri vardır. Bunların başında gelen atopik dermatitte, yani alerjik maddelerin yol açtığı egzamada; ellerde, ayaklarda ve yüzde yaygın olmak üzere kaşıntı, deri dökülmesi, kızarıklık vardır. Dirseklerde de sık rastlanır. Doktora başvuran hastaların birçoğunda bu tip egzamavardır. Göz altında koyu bölgelerin oluşması, el ve ayak taban çizgilerinin belirginleşmesi atopik dermatite eşlik edebilir. Çeşitli alerjen ya da tahriş edici maddelerle doğrudan temas sonucu görülen temas dermatitinde ise; alerjenin etkinliğine göre çeşitli derecelerde kızarıklık ve kaşıntı meydana gelir. Yağlı cilt ve saçlarda görülen egzamada, kepek tarzında kaşıntı vardır. Çocuklarda kabuklu döküntü şeklindedir. Genelde 1 yaşından küçük çocuklarda görülür. Sürekli kaşınan çocuklarda ise cilt üstünde sert ve rengi koyulaşmış alanlar vardır. Bu durum, kronik kaşıntının yol açmasıyla oluşur. Bu koyulaşmanın görüldüğü bir başka dermatit tipi daha vardır. Staz Dermatit denilen bu tipte; deri kalınlaşmış ve varisli damarlar görülmektedir. Yara meydana gelebilir. Makyaj ya da kremlerin yol açtığı ve genelde kadınlarda görülen dermatitte ise; sivilce tarzında bulgular vardır, yüz, burun, yanak ve ağız çevresinde oluşur.
Tedavi:
Egzama tedavisinde günümüzde kullanılan birçok ilaç vardır. Tam olarak tedavi edilmese de hastalık kontrol altına alınır. Kaşıntı, cilt üzerinde oluşan yaralar ve derinin kuruyup çatlamasını önlemek için çeşitli ilaçlar kullanılır. Kortikosteroid türü ilaçlar, cilt nemlendirildikten sonra cildin üstüne sürülerek, oluşan döküntü tarzı yaraları azaltmak için kullanılır. Uzun süre kullanılması deriyi tahriş eder. Hastaların en çok rahatsız olduğu durum olan kaşıntıyı önlemek içinse, antihistaminikler kullanılır. Ayrıca egzama hastalarının derileri oldukça kurudur. Bu yüzden deriyi nemli tutmak gerekir. Çünkü kuru cilt bulguların artmasına neden olur. Normal sabun kullanımından kaçınılmalı, kremli sabunlar kullanılmalıdır. İlaç tdavisinin yanında hastaların alması gereken bazı önlemlerde vardır. Böylece egzamanın yol açtığı rahatsızlık hissi azaltılır. Egzamalı hastaların öncelikli kaçınması gereken şeyler de vardır. Yarayı kaşımamak ve tahriş edecek maddelerden kaçınmak bunların başındadır.