Apandisit, körbağırsak üzerinde apandisin denilen bölümün iltihaplanması ile oluşan ve şiddetli ağrı ile seyreden ciddi bir enfeksiyon hastalıktır. Apandis patlaması hayatı tehlike yaratan bir sorundur ve bu nedenle kişinin acilen hastaneye yatırılması gerekir. Yangın tedavisi iltihaplı apandisin kesilip çıkarılması şeklindedir. Apandisitin belirtileri, karın ağrısı (kasıklarda ve bacağın vücutla birleştiği noktalarda) ve mide bulantısıdır. Apandis; ince bağırsakla kalın bağırsağın birleştiği yerin alt tarafında kalan yedi santim uzunluktaki bağırsak parçası olan körbağırsağın apandis adı verilen 7-12 santimlik, içi boş çıkıntısının iltihaplanmasıdır. Apandisit bir bakteri iltihabıdır ve 10-30 yaşları arasında çok sık görülür. Karın ağrısı, kusma, hafif ateş, iştahsızlık, kabızlık, ağrı bölgesinde şişme en belirgin apandisit belirtileridir. Apandis patlaması hayatı tehdit eden, önemli bir sağlık sorunu olduğu için karın bölgesinde şiddetini arttıran, uzun süre devam eden ağrılar için bir sağlık kuruluşuna gidilerek muayene olunmalıdır.
Apandisit Belirtileri:
– Karın ağrısı: Apandisit belirtileri arasında en bilineni karın bölgesinde yaşanan ağrılardır. Karın bölgesine yayılan ağrılar donuk ve süreklidir. Ancak karnın sağ alt kısmını doğru ilerledikçe ağrı şiddetlenir ve “bıçak gibi” olarak tabir edilen ağrılar yaşanabilir. Mekanik uyarım ya da hareketle artan ağrı vardır. Karın bölgesinin genelinde “donuk” bir ağrı, karnın sağ alt kısmında ise keskin ve şiddetli ağrılar oluşabilir. Sağ bölgedeki ağrı genellikle kalça kemiğinin hemen üst kısmına denk gelmektedir. Ağrıya kusma, mide bulantısı, ateş, kabızlık ya da ishal, gaz sorunu ve sırt ağrısı gibi diğer belirtilerde eşlik edebilir ancak, ağrı dışında görülen bu belirtiler her kişide ortaya çıkmayabilir. Visseral fazda ağrı künttür ve göbek deliği etrafındadır. Fakat ortalama 4-6 saat (1-12 saat) sonra ağır lokalize olur ve şiddetlenir. Bu, somatik faz başlangıcını gösterir. Ağrı sağ alt kadrana lokalize olur.
– Kabızlık: Apandisitin en belirgin özelliklerinden bir diğer ise, apandist ağrısıyla birlikte kabızlığın meydana gelmesidir. Yani apandist bir sorun varsa büyük tuvalete çıkarmaz, engeller.
– Anoreksi (Iştahsızlık): Hastaların % 90-95 inde vardır, ama pek dikkat çekmez. Ağrıdan önce ortaya çıkar.
– Bulantı, kusma: Hastaların % 75 inde vardır. Kusmalar şiddetli değildir. (şiddetli kusma varsa, başka nedenler düşünülür.) Kusmalar ağrılardan sonra ortaya çıkar. Eğer önce kusma, sonra ağrı olmuşsa, genellikle bu akut apandisit değildir. Kusma nedeni, periton irritasyonudur. Mide kontentini içerir.
– Ateş: Orta derecede ateş vardır. Ama ateş 38 C nin üzerine çıkmaz. Eğer 39 C den çok ateş varsa, bir komplikasyon ortaya çıkmış demektir. Hafif ateşle birlikte ağrı karnın sağ alt bölümüne iner. Sindirim güçlüğü, kabızlık ya da ishal görülür. Hastanın sık sık kusması olağandır. Ağız ve dilde kuruluk olması nedeniyle hasta iştahsızdır.
– Hızlı kalp atımı: Hafif taşikardi vardır, ama 120-140/dakikada bir taşikardi varsa, yine bir komplikasyon var demektir.
Aşağıdaki belirtiler her hastada görülmemekle birlikte apandisit belirtileri arasında sayılmaktadır:
– İştah kaybı
– Mide bulantısı
– Ağrılar başladıktan hemen sonra kusma
– Karın bölgesinin şişmesi
– Gazla birlikte görülen kabızlık ya da ishal
– Gaz çıkarmakta zorlanma
– Ateş
– Rektum bölgesinde ağrı
– Ağrılı idrara çıkma
Yaşadığınız ağrının apandisit olduğunu nasıl anlarsınız?
– Karnınıza hafifçe bastırın. Dokunmak bile özellikle karnın sağ kısmında ağrıya neden oluyorsa doktorunuzu aramanız gerekir.
– Karın bölgesine bastırdığınızda bu bölge normalden daha sert ya da şiş hissediliyorsa (ağrıyla birlikte) apandisit olabilir.
– Apandisit ağrısı yürümenizi zorlaştırabilir. Ayağa kalkın ve yürüyün, yürürken dahi ağrı yaşıyorsanız bunun nedeni apandis iltihaplanması olabilir.
– Ek olarak fetüs pozisyonunda kıvrılarak yatmak ağrıyı hafifletiyorsa ağrı büyük ihtimalle apandisit yüzünden oluşuyordur.
– Nedeni ne olursa olsun bu ağrılar geçmiyorsa ve şiddetleniyorsa vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna gitmeniz önerilir.